Cyfryzacja jest rodzajem procesu, który raz rozpoczęty, nie może być nigdy zatrzymany. Dlatego cyfryzacja Rumunii oznacza przejście do nowego paradygmatu – technologicznego, informacyjnego i społecznego.

Instytucje publiczne są tylko jednym z kluczowych elementów procesu transformacji cyfrowej. Sektor prywatny, środowisko stowarzyszeń, społeczności lokalne i społeczeństwo jako całość są równie istotnymi częściami tego procesu (https://www.adr.gov.ro/adr/).

Cyfrowy system podatkowy jest częścią strategii władz publicznych i niestety sytuacja w Rumunii nie jest zbyt dobra. Nawet jeśli w ostatnich latach nastąpił rozwój narzędzi e-administracji, obszar elektronicznych usług publicznych pozostaje słabo rozwinięty. Według Rumuńskiego Urzędu Cyfryzacji “głównym problemem, który najlepiej definiuje na poziomie ogólnym, krajowym, sytuację w zakresie e-administracji, jest niewystarczający rozwój elektronicznych usług publicznych w Rumunii. Problem ten, który dotyczy całej populacji kraju, zarówno publicznej jak i prywatnej, sprawia, że pomimo rozwoju, kraj ten nadal znajduje się na końcu międzynarodowych rankingów dotyczących tej dziedziny”[1].

Według EIDES[2], w 2020 roku, z podatkowego punktu widzenia, Grecja i Bułgaria mają słabą pozycję wśród innych krajów (nawet jeśli indeks jest związany z MŚP).

Mając na uwadze jedną z ośmiu kategorii EIDES: „Instytucje formalne, regulacje, opodatkowanie” wskaźnik dla Rumunii wynosi zaledwie 37,93, podczas gdy dla Danii 77,98, a dla Luksemburga 86,47.

Platformy publiczne:

GHISEUL.ro https://ghiseul.ro – Sistemul National Electronic de Plata Online

National Electronic Payment System (NEPS) to system za pośrednictwem którego Rumuni mogą płacić swoje podatki online: www.ghiseul.ro

System Ghiseul.ro jest zarządzany i obsługiwany przez Agency for the Digital Agenda of Romania (ADAR), tj. instytucję podległą Ministerstwu Społeczeństwa Informacyjnego (MIS). Platforma płatności online została udostępniona bezpłatnie przez Association for Electronic Payments in Romania (AEPR). Jest to stowarzyszenie, które promuje płatności elektroniczne i składa się z 14 najważniejszych banków, międzynarodowych systemów kart płatniczych  (VISA i MasterCard), procesorów i dostawców technologii.

ANAF (National Authority for Fiscal Administration)     https://www.anaf.ro/

National Agency for Fiscal Administration (ANAF) została utworzona 1 października 2003 r. w ramach Ministerstwa Finansów Publicznych, na mocy rozporządzenia rządu nr 86/2003 jako wyspecjalizowany organ centralnej administracji publicznej. Począwszy od stycznia 2004 r., gdy rozpoczęła działalność, uzyskała status instytucji posiadającej własną osobowość prawną, poprzez wydzielenie departamentów odpowiedzialnych za administrowanie dochodami państwa w ramach Ministerstwa Finansów Publicznych.

W ramach ANAF zorganizowane są również Straż Finansowa, Krajowy Urząd Celny, dyrekcje generalne powiatowych finansów publicznych oraz Generalna Dyrekcja Finansów Publicznych Gminy Bukareszt.

Jako wyspecjalizowany organ centralnej administracji publicznej, posiadający uprawnienia w zakresie stosowania polityki administracji fiskalnej, ANAF prowadzi działalność w zakresie administrowania dochodami budżetowymi, poprzez procedury: zarządzania, poboru, kontroli skarbowej oraz rozwijania partnerskich relacji z podatnikami.

Od 1 stycznia 2007 r., czyli od dnia przystąpienia Rumunii do Unii Europejskiej, rumuńska administracja podatkowa zapewnia wewnątrzwspólnotową wymianę informacji w zakresie podatku VAT i podatku akcyzowego oraz dostosowuje zarządzanie, pobór i kontrolę do wymogów administracji podatkowych państw członkowskich Unii Europejskiej.

Społeczeństwo, w którym muszą działać administracje podatkowe, jest w stanie dynamicznego rozwoju. W tym kontekście działalność rumuńskiej administracji podatkowej znajduje się w ciągłym procesie modernizacji i dostosowania do realiów gospodarczych, oczekując wysokiej jakości i operatywności usług.

Casa Națională de Pensii (National House of Public Pensions)  https://www.cnpp.ro/home

Krajowa Izba Emerytur Publicznych jest rumuńską instytucją publiczną, która zapewnia emerytury i inne świadczenia z ubezpieczenia społecznego należne osobom włączonym do publicznego systemu emerytalnego oraz świadczenia przysługujące z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a także szereg świadczeń o charakterze reparacyjnym, ustanowionych na mocy specjalnych ustaw.

Platformy prywatne:

Istnieje kilka prywatnych platform, realizujących płatności podatków/rachunków, takich jak:

• SC VITAL SA (woda,kanał) https://plati.vitalmm.ro/login.jsp

SC VITAL S.A. zapewnia klientom nowy sposób szybkiego i stałego dostępu do spersonalizowanych informacji, płatności online za faktury, samodzielnego odczytywania przekazów indeksowych, przesyłania wiadomości do firmy. Aby mieć dostęp do tych udogodnień, konieczne jest założenie konta użytkownika z następującymi danymi: adres e-mail, kod subskrybenta, numer umowy.

ELECTRICA SA (prąd/gaz metanowy)

https://myelectrica.ro/index.php?pagina=plata-online

Platforma My Electrica umożliwia użytkownikom płatności online za faktury, samodzielne odczytywanie przekazów indeksowych i inne usługi.

Digi – https://www.digi.ro/plata

Klienci mogą założyć konto i opłacać faktury (telefon, internet, telewizja), E-ON SA (gaz metanowy) Autentificare clienti – E.ON Energie Romania.

ROVIGNETE – winietki https://www.roviniete.ro/ro/

Za pośrednictwem tej platformy klienci mogą opłacić winietę RO i HU, a także wykupić niektóre obowiązkowe ubezpieczenia rumuńskie (RCA).

Roviniete.ro jest upoważniony do pobierania opłat przez Narodowe Przedsiębiorstwo Zarządzania Infrastrukturą Drogową (C.N.A.I.R. S.A.).

Źródła

https://www.adr.gov.ro/adr/, dostęp 3 lutego 2022

ghiseul.ro – Sistemul National Electronic de Plata Online, dostęp 3 lutego 2022

https://www.anaf.ro/, dostęp 3 lutego 2022

http://static.anaf.ro/static/10/Anaf/prezentare/prezentare.htm, dostęp 3 lutego 2022

https://www.cnpp.ro/home, dostęp 3 lutego 2022

[1] Barriers to Digitization public and private environment in Romania https://www.adr.gov.ro/wp-content/uploads/2021/04/ADR-Barierele-Digitalizarii-mediului-public-si-privat-din-Romania.pdf

[2] https://joint-research-centre.ec.europa.eu/european-index-digital-entrepreneurship-systems-eides/eides-country-ranks_en

[3] https://plati.vitalmm.ro/login.jsp visited 28.02.2022